Tampilkan postingan dengan label Bahasa Jawa. Tampilkan semua postingan
thumbnail

CRITO PANGALAMAN - Bahasa Jawa 7

MATERI BASA JAWA: CRITO PANGALAMAN


BAGIAN 1: PENGERTIAN LAN JENISE

A. Tegese Crito Pangalaman

  • Crito Pangalaman iku crita sing nyritakake kedadeyan utawa pengalaman pribadi sing dialami dening penulis dhewe (narator).

  • Crita iki asale saka pengalaman nyata, dudu karangan fiksi, mula bisa duwe kekuatan emosional kanggo wong sing maca amarga katon nyata lan tulus.

  • Tujuane yaiku kanggo nyebarake pengalaman, ngajari, nghibur, utawa mung kanggo nuduhake rasa syukur.

B. Jenis-Jenise

  1. Crito Pangalaman Pribadi: Crita babagan urip pribadi, kaya ta pengalaman lelungan, pengalaman lucu, utawa pengalaman nalika isih cilik.

  2. Crito Pangalaman Sinau: Pengalaman nalika sinau babagan ilmu utawa katrampilan tartamtu.

  3. Crito Pangalaman Kerjo: Pengalaman ing dunyane kerjo, kayata ngadhepi tantangan utawa kasuksesan.


BAGIAN 2: CIRI-CIRI CRITO PANGALAMAN

  1. Ditulis nganggo Basa Pribadi: Asring nggunakake ukara pisanan, kaya ta "Kula," "Awakdewe," utawa "Kula" (ngoko: Aku, Aku dewe).

  2. Rasa Emosi: Ngandhung unsur perasaan penulis, kaya ta bungah, sedih, kaget, wedi, utawa seneng.

  3. Urut Wektu: Critane dicritakake kanthi urut, saka wiwitan nganti pungkasan.

  4. Tempat lan Wektu Cetha: Menehi informasi sing jelas babagan panggonan lan kapan kedadeyan kasebut kelakon.

  5. Ana Pesen Moral: Asring diakhiri karo pelajaran urip utawa kesan sing diduweni saka pengalaman kasebut.


BAGIAN 3: CARA NULIS CRITO PANGALAMAN

Langkah-langkah nulis crito pengalaman:

  1. Pilih Pengalaman sing Menarik: Pilih pengalaman sing nduwe kesan jero utawa makna khusus kanggo sampeyan.

  2. Tulis Poin-Poin Utama: Tulis unsur 5W+1H saka pengalaman kasebut (Apa, Sapa, Kapan, Ing Ngendi, Napa, lan Kepriye).

  3. Tulis kanthi Runtut: Critakake kanthi urut, wiwit saka pendahuluan (latar mburi), isi (jalaning crita), nganti penutup (kesimpulan lan pesen moral).

  4. Tambahake Rasa Emosi: Jelaskan perasaan sampeyan nalika kuwi, supaya pamaca bisa nyimpati.

  5. Gunakan Basa sing Sesuai: Sampeyan bisa nggunakake basa ngoko yen critane santai lan personal, utawa basa krama yen luwih formal.


BAGIAN 4: CONTOH CRITO PANGALAMAN CEPAK

Judul: Kélangan Dompét ing Pasar, Baliké Kanthi Mukjizat

(Ditulis nganggo basa ngoko alus campur krama)

Pengalaman iki kedadeyan nalika aku isih kuliah, kira-kira limang taun kepungkur. Aku arep blanja sayur ing Pasar Traditional Ngasem, Yogyakarta. Sabenere awakku lagi kesel banget, amarga semono ujian akhir.

Wektu kuwi, pasar rame banget. Aku fokus nggoleki wortel lan bawang sing regane paling murah. Sawise tawar-menawar karo buk lapak, akhirnya aku bayar lan langsung budal menyang panggonan parkir. Nalika arep njupuk duit kanggo bayar parkir, kagetku ora kepalang. Dompétku ilang!

Atine langsung deg-degan kaya arep metu. Dompét kuwi isine不只是duit blanja, nanging uga KTP, SIM, kartu ATM, lan sawetara foto kenangan. Aku wedi banget, langsung bali menyang pasar, mlayu-mlayu nggoleki saka lapak siji menyang lapak liyane. Nanging, ora ana kabar.

Nanging, ana keajaiban sing ora pernah aku bayangke. Nalika aku wis meh putus asa lan arep nangis ing pinggir pasar, ana wong lanang sepuh ngadeg ing depanku. "Ndhuk, sampeyan nek ngoleki dompét?" takoné kanthi swara sing lembut. Aku mung bisa manggut-manggut, atine isih kebak rasa wedi.

Wong kuwi banjur njupuk dompétku saka kanthonge lan menehake marang aku. "Iki, ndhuk. Aku nemu ing cedhak lapak sayur. Dadi ati-ati sabanjure," ujare kanthi esem. Aku rumangsa lega banget lan matur nuwun tanpa henti-henti. Dheweke ora gelem dikasih hadiah, mung nyuwun aku supaya luwih ati-ati.

Saka pengalaman iki, aku sinau babagan kejujuran lan kebaikan wong sing ora dikenal. Donya iki isih ana wong sing jujur lan becik atine. Aku uga sinau kanggo luwih waspada lan ora gampang panik. Senajan saiki aku isih wedi nalika arep menyang pasar rame-rame, nanging pengalaman iki dadi pengeling-eling yen ing kahanan ala, mesthi ana cahya apik sing suminar.

PRESENSI

thumbnail

Pawarta Basa Jawa - Bahasa Jawa 8

MATERI: PAWARTA BASA JAWA


BAGIAN 1: PENGERTIAN LAN PAKARANING PAWARTA

A. Tegese Pawarta

  • Pawarta (uga dikenal kanthi istilah Warta utawa Berita) iku crita utawa informasi anyar babagan kedadeyan (event) sing nyata lan penting, sing diwartakake marang masarakat liwat média kayata koran, radhio, télévisi, utawa internet.

  • Tujuan utama pawarta yaiku kanggo ngewuhi (ngabari) lan menehi pangerten marang pamaca/pamireng babagan kedadeyan sing lagi tumiba.

B. Pakaraning Pawarta (Unsur Berita)
Agar pawarta dianggep lengkap lan bisa njawab kabutuhan pamaca, kudu ngandhut 5W + 1H, yaiku:

  1. What - Apa: Apa sing kedadeyan?

  2. Who - Sapa: Sapa sing melu lan kena pengaruh?

  3. When - Kapan: Kapa kedadeyane?

  4. Where - Ing Ngendi: Ing ngendi panggonan kedadeyane?

  5. Why - Napa: Napa kedadeyan kuwi bisa kelakon?

  6. How - Kepriye: Kepriye jalaning kedadeyan kuwi?


BAGIAN 2: BASA ING SAJRONING PAWARTA

Basa sing digunakake ing pawarta Jawa nduwé ciri khas dhéwé:

  1. Basa sing Baku lan Jembar: Nggunakake basa Jawa baku (krama/ngoko alus) lan kosakata sing jembar (kaya).

  2. Cetha lan Jelas: Ukara-ukara sing digawé kudu padat, cetha, lan gampang dingerteni. Aja nganggo ukara sing kebak plénthétan (berbelit-belit).

  3. Sregep lan Ajeg: Basane kudu sregep (hidup) lan ajeg (konsisten) nggunakake tingkat basa.

  4. Objektif: Isine pawarta kudu nyritakake kadadeyan sing nyata (fakta), dudu opini saka sing ngarang. Aja milih-milih (memihak).


BAGIAN 3: STRUKTUR PAWARTA (WARTA)

Biasane, pawarta sing apik disusun kanthi struktur kaya déné iki:

  1. HEADLINE (Judhul Utama)

    • Iku bagéan paling dhuwur sing wiwitan dibaca.

    • Fungsine kanggo narik kawigaten pamaca lan menehi gambaran ringkes bab isi pawarta.

    • Conto: "Kebakaran Ngobong Pasar Traditional ing Solo"

  2. DATELINE (Baris Tanggal)

    • Ngandhuti informasi panggonan lan tanggal kedadeyan.

    • Conto: Solo, 28 Oktober 2024

  3. LEAD (Bukaan/Bagian Inti)

    • Iku paragraf pisanan sing isine inti saka sakabehing pawarta.

    • Kudu ngandhut unsur 5W+1H sing paling penting, supaya pamaca langsung ngerti pokok pawarta.

    • Conto: *Kebakaran ageng ngobong sapérangan los Pasar Gede, Solo, Kemis (27/10) wayah wengi. Kajadian kasebut diduga amarga arus sing cendhak. Sedhela ora ana korban jiwa, nanging kerugiane ditaksir ngancik atusan yuta rupiah.*

  4. BODY (Awak Pawarta)

    • Iku paragraf sateruse sing nerangake sakabehing pawarta kanthi luwih rinci, urut saka informasi sing paling penting nganti sing kurang penting.

    • Isine bisa uga kutipan wawancara karo para sumber (kaya ta penyidik, saksi, utawa pejabat).


BAGIAN 4: JENIS-JENIS PAWARTA

  1. Pawarta Hard: Pawarta sing abot, aktual, lan penting banget, kaya ta politik, bebendu alam, utawa kajadian gedhé.

  2. Pawarta Soft: Pawarta sing entheng lan isine ngulandara, hiburan, budaya, utawa gaya urip.

  3. Pawarta Investigasi: Pawarta jero sing digarap kanthi waktu suwe kanggo mbongkar sawijining masalah.

  4. Pawarta Fitur: Pawarta sing luwih fokus marang sisi human interest, dijangkepi karo deskripsi sing nyentuh ati.


BAGIAN 5: CONTOH CEPAK PAWARTA BASA JAWA

Judhul: Festival Kuliner Meriahke Ulang Taun Kutha Jogja

Jogja, 1 November 2024 - Kanthi tema "Rasa Nusantara", Festival Kuliner digelar ing Area Ngarsa Dalem, Jogja, wiwit tanggal 31 Oktober nganti 2 November. Acara iki dianakake kanggo memeriahkan ulang taun kutha Jogja kang kaping 268.

Panitya festival, Bapak Danang Sutrisno, matur wonten pangapuraning rawuh, "Festival menika nampilake maneka warni panganan tradhisional saka saben provinsi. Mugi-mugi saged dados wahana nguri-uri budaya lan ngingat dagangan UMKM."

Puluhan lapak wirausaha cilik lan menengah padha meriahake acara iki. Pengunjung uga bisa nyoba panganan langka kaya ta Sate Kelinci, Lempah Kuning khas Bangka, lan Es Gempol Pleret. Suasana rame karo iringan musik gamelan lan pertunjukan tari tradhisional.

"Seneng banget, bisa dolanan maraton mangan lan nemu panganan jaman cilik," cepluk Sari, salah sawijining pengunjung. Festival iki diramalake bakal narik luwih saka 10.000 pengunjung.

thumbnail

Pranatacara - Bahasa Jawa 9

MATERI BAHASA JAWA: PRANATACARA


BAGIAN 1: PENGERTIAN LAN FUNGSI

A. Tegese Pranatacara

  • Pranatacara (basa alus) tegese wong sing nduwé tugas kanggo nuntun acara utawa ngatur lakuning acara kanthi runtut lan becik.

  • Ing basa Indonesia, pranatacara kasebut Pembawa Acara utawa Master of Ceremony (MC).

  • Istilah liyane sing padha yaiku pranata adicaratata adicara, utawa juru acara.

B. Tugas lan Fungsi Pranatacara
Tugas utama pranatacara yaiku:

  1. Nuntun Acara: Nggawa para rawuh supaya ngerti jalaning acara saka wiwit nganti pungkasan.

  2. Nyambungake Sesrawungan: Dadi penghubung antarane panitya, para narasumber, lan tamu undhangan.

  3. Ngripta Suasana: Nggawe suasana dadi urip, meriah, khidmat, lan nyenengake miturut jinis acarane.

  4. Ngurmati Tamu: Nyambut rawuh kanthi ati rikat lan ngaturake pangormatan marang para tamu.

  5. Nyebarake Informasi: Menehi pitutur lan informasi sing perlu ditepangi para rawuh.


BAGIAN 2: JENIS-JENIS PRANATACARA

Pranatacara bisa dibedakake miturut jinis acarane:

  1. Pranatacara Acara Adat (kaya ta: mantenan, mitoni, khitanan)

  2. Pranatacara Acara Resmi (kaya ta: seminar, warsa, upacara)

  3. Pranatacara Acara Non-Formal (kaya ta: reunian, kumpul keluarga, festival)

Saben jinis acara mbutuhake gaya lan basa (tingkat basa) sing beda.


BAGIAN 3: KRAMAGUNG (KRAMAT) PRANATACARA

A. Basa sing Digunakake
Pranatacara kudu bisa nggunakake unggah-ungguh basa (tingkat basa) kanthi tepat.

  1. Basa Krama: Digunakake kanggo nyambut tamu sing diormati, sesrawungan formal.

  2. Basa Ngoko: Bisa digunakake ing acara non-formal utawa kanggo nggawe suasana luwih grapyak.

B. Sikap lan Ucapan

  1. Sikap: Manteb, andhap asor, grapyak, lan rapi.

  2. Ucapan: Cetha, trecena, lan volume swara sing pas.


BAGIAN 4: STRUKTUR URUTAN ACARA (SKEMA PRANATACARA)

Iki minangka skema standar sing biasane diikuti:

  1. Pambuka (Pembukaan)

    • Salam Pembuka: "Assalamu'alaikum Warahmatullahi Wabarakatuh," "Sugeng enjing..." lan sapiturute.

    • Salam Budaya: "Nuwasaken raos pangestu dhumateng..." (Ngaturaken berkah marang...).

    • Perkenalan Diri: "Kula ingkang nyuwun pangapunten... [jeneng], kula dados pranatacara ing acara menika."

  2. Isi (Inti Acara)

    • Matur Paugeran Acara: Njlentrehake susunan acara sing bakal ditindakake.

    • Nyuwun Rawuh Dhumateng Tamu Undhangan: Nyebutake jeneng-jeneng tamu sing penting kanthi urut.

    • Mbabaraké Acara: Nuntun saben sesi acara (sambutan-sambutan, hiburan, inti acara).

    • Nyambungake Acara: Ngucapake transisi antar sesi, kaya ta: "Mbok bilih sampun wekdalipun, kula aturaken dhumateng..."

  3. Penutup (Pungkasan)

    • Ringkesan: Nyimpulake isi acara sakabehe.

    • Panyuwunan Après: Nyuwun pangapura menawa wonten kalepatan lan kekirangan.

    • Pamungkas: "Matur nuwun sanget dhumateng sadaya rawuh."

    • Salam Panutup: "Wassalamu'alaikum Wr. Wb.", "Sugeng siang/sonten/ndalu."


BAGIAN 5: CONTOH PRAKTIS (FRAGMEN)

Contoh ing Acara Resmi (Seminar):

(Pambuka)
"Assalamu'alaikum Warahmatullahi Wabarakatuh.
Sugeng rawuh dhumateng para tamu undhangan ingkang kinurmatan.
Salambining wekdal, kula aturaken matur nuwun dhumateng panitya ingkang sampun ngatur acara kanthi sae.
Kula ingkang nyuwun pangapunten, [Jeneng Panjenengan], badhe ndherekaken panjenengan sedaya saperlu ngatur lakuning acara wonten dinten menika."

(Njlentrehake Acara)
"Acara ing dinten menika badhe kita tindakaken kanthi urutan kados makaten:
Pertama, pambukaan. Kaping kalih, sambutan-sambutan. Kaping tiga, materi seminar. Kaping sekawan, sesi tanya jawab. Lan kaping gangsal, pamungkas."

(Nyuwun Rawuh Tamu)
"Kita sampun kaparingan kabetahan lan kaberkahan saking piyambakipun Bapak [Jeneng & Jabatan], ingkang sampun rawuh wonten ing acara menika. Mangga kula nyuwun pangrawitan, supados pinaringan wekdal kagem paring sambutan."


BAGIAN 6: PITUTUR (TIPS) DADI PRANATACARA SING APIK

  1. Siapake Diri: Siapake materi lan skrip acara kanthi matang.

  2. Latihan: Latihan swara lan ekspresi sadurunghe acara.

  3. Obserasi: Deleng lan rasake suasana audiens.

  4. Luwes: Bisa nyesuaiake karo keadaan sing ora direncanakake (improvisasi).

  5. Prasaja: Gunaake basa sing gampang dingerteni, aja kebangeten nganggo tembung sing angel.

thumbnail

MATERI PSASP / ASAJ BAHASA JAWA KELAS VI SD

 MATERI BAHASA JAWA KELAS VI SD KURIKULUM MERDEKA



1. TEKS DHESKRIPSI

  • Pengertian: Teks dheskripsi yaiku teks kang ngandharake gambaran rinci babagan sawijining obyek, panggonan, utawa prastawa kanthi cara nyata supaya pamaos bisa mbayangake kanthi jelas.
    Contoh:
    "Pasren kuwi kebak kembang mawar abang kang wangi. Ing pojok ana wit jeruk cilik kang wis wiwit ngasilake woh."

  • Tilikan Teks Dheskripsi:

    • Ngandhut unsur pancaindra (apa kang katon, dirasakake, dirungokake, dsb.).

    • Struktur: Identifikasi (penjelasan umum) + Deskripsi bagian (rincian).

  • Pokok Pikiran: Ide utama ing saben paragraf, bisa ditemokake kanthi takon: "Apa kang diandharake ing paragraf iki?"


2. UNGGAH-UNGGUH BASA

  • Basa Ngoko: Digunakake kanggo komunikasi informal.
    Contoh"Aku arep mangan."

  • Basa Krama: Digunakake kanggo komunikasi formal.
    Contoh"Kula badhe nedha."

  • Basa Krama Alus: Nganggo tembung alus kanggo ngajeni.
    Contoh:

    • Ngoko: "Aku duwe adhik." → Krama Alus: "Kula gadhah rayi."


3. PRASTAWA BUDAYA

  • Kenduren: Upacara adat Jawa kanggo nanduri slamet, biasane nganggo sajian tumpeng lan diiringi doa.

  • Contoh Prastawa Budaya Lain: Sekaten, Grebeg Maulud, Wayang Kulit.


4. CRITA WAYANG (GATHUTKACA)

  • Tokoh:

    • Gathutkaca: Putrane Bima (Pandhawa), duwe konchang (sayap) jenenge Pancanaka.

    • Istri: Dewi Pregiwa.

    • Senjata: Kuku Pancanaka.

  • Cerita: Perang antara Pandhawa lan Kurawa ing Bharatayuddha.


5. CRITA PENGALAMAN

  • Pengertian: Crita nyata kang dialami dhewe, ngandhut unsur 5W+1H (Who, What, When, Where, Why, How).

  • Manfaat: Kanggo ngelingi pengalaman lan ngajari wong liwat crita.

  • Cara Nulis Rangkuman: Ambil pokok-pokok penting saka crita banjur tulis maneh nganggo basa sederhana.


6. TEMBANG MACAPAT

  • Pengertian: Tembang tradhisional Jawa kanthi aturan guru lagu (vokal akhir) lan guru wilangan (jumlah suku kata).

  • Jenis: 11 tembang, kayata Pucung, Gambuh, Kinanthi, Maskumambang.

  • Paugeran: Saben tembang duwe aturan dhewe, conto:

    • Pucung: 12u, 6a, 8i, 12a (u = vokal akhir baris 1).


7. PIDHATO (PIDATO)

  • Struktur:

    1. Pambuka (salam, ucapan syukur).

    2. Isi (inti pidato).

    3. Penutup (kesimpulan, pamitan).

  • Jenis: Pidato persuasif, informatif, ceremonial.

  • Sikap Pidato: Mantep, swara jelas, kontak mata.


8. PACELATHON (PERCAKAPAN)

  • Pengertian: Obrolan antar wong nganggo basa Jawa, bisa ngoko/krama.

  • Contoh Krama Alus:

    • "Menapa panjenengan sampun nedha?" (Sudah makan belum?).


9. AKSARA JAWA

  • Sandhangan: Tanda kanggo ngowahi swara aksara.

    • Jenis:

      • Sandhangan swara (ꦶ = i, ꦸ = u).

      • Panyigeg wanda (tanda konsonan mati, conto: ꦼ = -ng).

  • Contoh Tulisan:

    • "ꦲꦤꦏ꧀ꦲꦤꦏ꧀" (Anak-anak).

LATIHAN
thumbnail

SOAL PSASP / ASAJ BAHASA JAWA SD KELAS VI

 SOAL BAHASA JAWA KELAS VI


1. Teks dheskripsi
Apa pengertian teks dheskripsi?
a. Teks kang nyritakake pengalaman pribadi
b. Teks kang njlentrehake obyek kanthi rinci
c. Teks kang ngandhakake crita wayang
d. Teks kang ngemot pidhato
Bentuk: PG

2. Tilikan teks dheskripsi
Apa maksud tilikan teks dheskripsi?
a. Ringkesan isi teks
b. Gambaran umum babagan obyek
c. Tembang macapat ing teks
d. Basa ngoko ing teks
Bentuk: PG

3. Teks dheskripsi
Sebutna conto teks dheskripsi ing ngisor iki!
a. "Kutha Yogyakarta rame tur padha mlaku-mlaku."
b. "Banjur Pandhawa perang nglawan Kurawa."
c. "Aku seneng dolanan bola."
d. "Wit jambu kuwi dhuwure telung meter."
Bentuk: PG

4. Teks dheskripsi
Apa sing dimaksud pokok pikiran ing teks dheskripsi?
a. Tembang macapat ing teks
b. Gagasan utama teks
c. Jeneng tokoh wayang
d. Ukara ngoko ing teks
Bentuk: PG

5. Teks dheskripsi
Kepriye cara nemtokna pokok pikiran ing teks dheskripsi?
a. Ndeleng tembang macapat
b. Nggoleki ukara utama
c. Nyritakake crita wayang
d. Nggunakake basa krama
Bentuk: PG

6. Prastawa Budaya
Prastawa budaya apa sing dijelasna ing teks sing diwaca?
a. Kenduren
b. Tembang macapat
c. Pidhato
d. Pacelathon
Bentuk: PG

7. Unggah-ungguhe basa
Sebutna conto basa ngoko lan basa krama!
a. Ngoko: "Mangan" – Krama: "Nedha"
b. Ngoko: "Nedha" – Krama: "Mangan"
c. Ngoko: "Turu" – Krama: "Turu"
d. Ngoko: "Mlaku" – Krama: "Mlaku"
Bentuk: PG

8. Unggah-ungguhe basa
Apa sing dimaksud basa krama alus?
a. Basa kanggo crita wayang
b. Basa kanggo pidhato
c. Basa kang sopan lan alus
d. Basa kang ngoko
Bentuk: PG

9. Prastawa Budaya
Apa sing dimaksud kenduren ing prastawa budaya Jawa?
a. Pagelaran wayang
b. Slametan bebarengan
c. Maca tembang macapat
d. Nulis aksara Jawa
Bentuk: PG

10. Unggah-ungguhe basa
Ubah ukara ngoko iki dadi krama alus: "Aku arep mangan."
a. "Kula badhe nedha."
b. "Aku arep nedha."
c. "Kula arep mangan."
d. "Aku badhe mangan."
Bentuk: PG

11. Crita wayang
Sapa sing nglakokna pagelaran wayang?
a. Pandhawa
b. Kurawa
c. Dalang
d. Gathutkaca
Bentuk: PG

12. Crita wayang Gathutkaca
Apa jenenge konchane Raden Gathutkaca?
a. Kumbakarna
b. Antareja
c. Abimanyu
d. Werkudara
Bentuk: PG

13. Pokok-pokok isi crita wayang
Apa isine crita wayang Raden Gathutkaca?
a. Perang nglawan Kurawa
b. Lakune Pandhawa
c. Kekancane Gathutkaca karo Werkudara
d. Kauripan Raden Gathutkaca
Bentuk: PG

14. Crita wayang Gathutkaca
Sapa jeneng garwane Raden Gathutkaca?
a. Srikandi
b. Arimbi
c. Sembadra
d. Drupadi
Bentuk: PG

15. Crita wayang Gathutkaca
Apa bedane cerita Pandhawa lan Kurawa?
a. Pandhawa pinter, Kurawa bodho
b. Pandhawa ala, Kurawa becik
c. Pandhawa kuwaos, Kurawa ora duwe senjata
d. Pandhawa lan Kurawa padha-padha becik
Bentuk: PG

16. Cerita Wayang Gathutkaca
Apa jenenge senjata Raden Gathutkaca?
a. Gada
b. Panah
c. Keris
d. Kuku Pancanaka
Bentuk: PG

17. Cerita wayang Gathutkaca
Sapa jeneng bapake Raden Gathutkaca?
a. Bima
b. Arjuna
c. Werkudara
d. Abimanyu
Bentuk: PG

18. Cerita wayang Gathutkaca
Apa sing dimaksud sinopsis crita wayang?
a. Ringkesan crita wayang
b. Tembang macapat ing wayang
c. Jeneng tokoh wayang
d. Basa ing pagelaran wayang
Bentuk: PG

19. Crita Pengalaman
Kepriye cara nggawe rangkuman crita pengalaman?
a. Nulis kabeh ukara kanthi rinci
b. Nyritakake maneh kanthi ringkes
c. Nggunakake basa krama alus
d. Nambahake tembang macapat
Bentuk: PG

20. Crita pengalaman
Apa pengertiane crita pengalaman?
a. Crita babagan wayang
b. Crita babagan urip saben dina
c. Crita babagan tokoh sejarah
d. Crita babagan prastawa budaya
Bentuk: PG

21. Cerita Pengalaman
Apa manfaat crita pengalaman?
a. Kanggo nggambarake wayang
b. Kanggo ngelingake prastawa budaya
c. Kanggo nyritakake pengalaman pribadi
d. Kanggo nggawe tembang macapat
Bentuk: PG

22. Nulis crita pengalaman
Apa sing kudu diperhatikna nalika maca crita pengalaman?
a. Nggunakake basa ngoko
b. Ngerti isi crita
c. Nyritakake crita wayang
d. Nambahake pidhato
Bentuk: PG

23. Nyritakake pengalaman kang nengsemake
Kepriye tingkah laku sing bener nalika maca crita pengalaman?
a. Ngguyu banter
b. Klalen karo isi crita
c. Serius lan ngerti isine
d. Nggunakake basa krama inggal
Bentuk: PG

24. Ragam Basa
Apa unsur 5W + 1H ing teks?
a. Apa, Sapa, Nang endi, Kapan, Kepriye, Napa
b. Tembang, Macapat, Wayang, Pidhato, Pacelathon
c. Ngoko, Krama, Krama alus, Krama inggil, Basa Jawa
d. Gathutkaca, Pandhawa, Kurawa, Werkudara, Bima
Bentuk: PG

25. Cerita Pengalaman
Apa bedane crita pengalaman sing nyedhihke lan sing nyenengke?
a. Sing nyedhihke nggunakake basa ngoko, sing nyenengke nggunakake basa krama
b. Sing nyedhihke nggambarake kasusahan, sing nyenengke nggambarake kabungahan
c. Sing nyedhihke crita wayang, sing nyenengke crita prastawa budaya
d. Sing nyedhihke nggunakake tembang macapat, sing nyenengke nggunakake pidhato
Bentuk: PG26. Tembang Macapat

Apa sing dimaksud tembang macapat?
a. Tembang tradhisional Jawa kang ana paugerane
b. Tembang dolanan anak-anak
c. Tembang saka crita wayang
d. Tembang kang digunakake ing pidhato
Bentuk: PG

27. Tembang Macapat
Apa sing diarani guru lagu lan guru wilangan ing tembang macapat?
a. Ibu bapake tembang
b. Guru kang ngajarake macapat
c. Aturan swara lan cacahing suku kata
d. Jeneng-jeneng tembang macapat
Bentuk: PG

28. Tembang Macapat
Sebutna salah sawijining jinis tembang macapat!
a. Sinom
b. Dhandhanggula
c. Pangkur
d. Kabèh jawaban bener
Bentuk: PG

29. Tembang Macapat
Apa sing dimaksud paugeran ing tembang macapat?
a. Aturan baku kang kudu dituruti
b. Jeneng liya saka tembang macapat
c. Guru kang ngarang tembang
d. Piranti kanggo nembang
Bentuk: PG

30. Tembang Macapat
Pira jumlah tembang macapat kang ana?
a. 7
b. 9
c. 11
d. 15
Bentuk: PG

31. Pidhato
Apa bagéyan pambuka ing pidhato?
a. Isi
b. Sambutan
c. Panutup
d. Salam pambuka
Bentuk: PG

32. Pidhato
Apa tegese tembung sing dicet miring ing pidhato?
a. Tembung krama inggil
b. Tembung penting kang perlu digaris bawahi
c. Tembung saka basa ngoko
d. Tembung kang salah
Bentuk: PG

33. Pidhato
Sebutna bagéyan-bagéyan pidhato!
a. Pambuka, isi, panutup
b. Guru lagu, guru wilangan
c. Ngoko, krama, krama alus
d. 5W+1H
Bentuk: PG

34. Pidhato
Apa jinis pidhato kanggo acara perpisahan?
a. Pidhato resmi
b. Pidhato semi formal
c. Pidhato non formal
d. Pidhato dadakan
Bentuk: PG

35. Pidhato
Apa sing kudu diperhatikake nalika ngaturake pidhato?
a. Volume swara, artikulasi, ekspresi
b. Nggunakake basa ngoko
c. Nembang tembang macapat
d. Nyritakake crita wayang
Bentuk: PG

36. Pidhato
Apa sing dimaksud metode pidhato memoriter?
a. Pidhato kanthi nggunakake cathetan
b. Pidhato kanthi dihapal
c. Pidhato dadakan
d. Pidhato kanthi nembang
Bentuk: PG

37. Pidhato
Kepriye sikap wong kang lagi pidhato?
a. Klalen karo pamireng
b. Tegak, percaya diri, sopan
c. Ngguyu-guyu
d. Nggunakake basa ngoko kasar
Bentuk: PG

38. Pidhato
Apa metode pidhato ekstemporan?
a. Pidhato kanthi nggunakake cathetan ringkes
b. Pidhato kanthi dihapal
c. Pidhato tanpa persiapan
d. Pidhato kanthi nembang
Bentuk: PG

39. Pacelathon
Apa sing dimaksud pacelathon?
a. Obrolan antarane wong loro utawa luwih
b. Tembang macapat
c. Pagelaran wayang
d. Pidhato resmi
Bentuk: PG

40. Pacelathon
Sebutna conto tembung boso kromo alus!
a. Dhahar
b. Nedha
c. Mangan
d. Nginang
Bentuk: PG

41. Pacelathon
Kepriye conto pacelathon nggunakake boso kromo alus?
a. "Piye kabare?"
b. "Kados pundi kabaripun?"
c. "Apa kabar?"
d. "Lagi ngopo?"
Bentuk: PG

42. Aksara Jawa
Apa sing diarani sandhangan ing aksara Jawa?
a. Tandha swara
b. Aksara pokok
c. Tandha wacan
d. Angka Jawa
Bentuk: PG

43. Aksara Jawa
Sebutna salah sawijining jinis sandhangan!
a. Wulu
b. Cakra
c. Layar
d. Sabdapalon
Bentuk: PG

44. Aksara Jawa
Tulisen sandhangan "pepet" ing aksara Jawa!
a. ꦼ
b. ꦶ
c. ꦸ
d. ꦺ
Bentuk: PG

45. Nulis Aksara Jawa
Waca kalimat iki: "ꦲꦏꦸ ꦲꦫꦺꦥ꧀ ꦩꦔꦤ꧀"
a. Aku arep mangan
b. Kula badhe nedha
c. Aku lagi turu
d. Kula nedha bubur
Bentuk: PG

46. Aksara Jawa
Tulisen aksara Jawa kanggo "basa"!
a. ꦧꦱ
b. ꦧꦰ
c. ꦨꦱ
d. ꦨꦰ
Bentuk: PG

47. Aksara Jawa
Apa gunane sandhangan ing aksara Jawa?
a. Kanggo ngganti aksara pokok
b. Kanggo mbedakake swara
c. Kanggo nggawe aksara dadi luwih apik
d. Kanggo nulis angka Jawa
Bentuk: PG

48. Aksara Jawa
Sebutna conto sandhangan panyigeging wanda!
a. Pangkon
b. Wulu
c. Pepet
d. Layar
Bentuk: PG

49. Aksara Jawa
Tulisen aksara Jawa kanggo "jawa"!
a. ꦗꦮ
b. ꦗꦮꦴ
c. ꦙꦮ
d. ꦗꦮꦸ
Bentuk: PG

50. Aksara Jawa
Waca aksara Jawa iki: "ꦏꦸꦭ ꦧꦢꦺ ꦤꦼꦝ"
a. Aku arep mangan
b. Kula badhe nedha
c. Aku lagi turu
d. Kula nedha bubur
Bentuk: PG

51. Prastawa budaya
Sebutna salah sawijining prastawa budaya Jawa!
Bentuk: Uraian

52. Perangane pidhato
Gawea bagéyan panutup pidhato nganggo basamu dhéwé!
Bentuk: Uraian

53. Pacelathon
Jelaskna apa sing dimaksud ancer-ancer 5W+1H ing pacelathon!
Bentuk: Uraian

54. Unggah-ungguh basa
Ubah kalimat ngoko iki dadi krama alus: "Aku arep dolan menyang pasar"
Bentuk: Uraian

55. Nulis aksara jawa
Waca kalimat aksara Jawa iki: "ꦲꦏꦸ ꦲꦫꦺꦥ꧀ ꦱꦼꦏꦺꦴꦭꦃ"
Bentuk: Uraian