Tampilkan postingan dengan label Bahasa Jawa. Tampilkan semua postingan
thumbnail

MATERI PSASP / ASAJ BAHASA JAWA KELAS VI SD

 MATERI BAHASA JAWA KELAS VI SD KURIKULUM MERDEKA



1. TEKS DHESKRIPSI

  • Pengertian: Teks dheskripsi yaiku teks kang ngandharake gambaran rinci babagan sawijining obyek, panggonan, utawa prastawa kanthi cara nyata supaya pamaos bisa mbayangake kanthi jelas.
    Contoh:
    "Pasren kuwi kebak kembang mawar abang kang wangi. Ing pojok ana wit jeruk cilik kang wis wiwit ngasilake woh."

  • Tilikan Teks Dheskripsi:

    • Ngandhut unsur pancaindra (apa kang katon, dirasakake, dirungokake, dsb.).

    • Struktur: Identifikasi (penjelasan umum) + Deskripsi bagian (rincian).

  • Pokok Pikiran: Ide utama ing saben paragraf, bisa ditemokake kanthi takon: "Apa kang diandharake ing paragraf iki?"


2. UNGGAH-UNGGUH BASA

  • Basa Ngoko: Digunakake kanggo komunikasi informal.
    Contoh"Aku arep mangan."

  • Basa Krama: Digunakake kanggo komunikasi formal.
    Contoh"Kula badhe nedha."

  • Basa Krama Alus: Nganggo tembung alus kanggo ngajeni.
    Contoh:

    • Ngoko: "Aku duwe adhik." → Krama Alus: "Kula gadhah rayi."


3. PRASTAWA BUDAYA

  • Kenduren: Upacara adat Jawa kanggo nanduri slamet, biasane nganggo sajian tumpeng lan diiringi doa.

  • Contoh Prastawa Budaya Lain: Sekaten, Grebeg Maulud, Wayang Kulit.


4. CRITA WAYANG (GATHUTKACA)

  • Tokoh:

    • Gathutkaca: Putrane Bima (Pandhawa), duwe konchang (sayap) jenenge Pancanaka.

    • Istri: Dewi Pregiwa.

    • Senjata: Kuku Pancanaka.

  • Cerita: Perang antara Pandhawa lan Kurawa ing Bharatayuddha.


5. CRITA PENGALAMAN

  • Pengertian: Crita nyata kang dialami dhewe, ngandhut unsur 5W+1H (Who, What, When, Where, Why, How).

  • Manfaat: Kanggo ngelingi pengalaman lan ngajari wong liwat crita.

  • Cara Nulis Rangkuman: Ambil pokok-pokok penting saka crita banjur tulis maneh nganggo basa sederhana.


6. TEMBANG MACAPAT

  • Pengertian: Tembang tradhisional Jawa kanthi aturan guru lagu (vokal akhir) lan guru wilangan (jumlah suku kata).

  • Jenis: 11 tembang, kayata Pucung, Gambuh, Kinanthi, Maskumambang.

  • Paugeran: Saben tembang duwe aturan dhewe, conto:

    • Pucung: 12u, 6a, 8i, 12a (u = vokal akhir baris 1).


7. PIDHATO (PIDATO)

  • Struktur:

    1. Pambuka (salam, ucapan syukur).

    2. Isi (inti pidato).

    3. Penutup (kesimpulan, pamitan).

  • Jenis: Pidato persuasif, informatif, ceremonial.

  • Sikap Pidato: Mantep, swara jelas, kontak mata.


8. PACELATHON (PERCAKAPAN)

  • Pengertian: Obrolan antar wong nganggo basa Jawa, bisa ngoko/krama.

  • Contoh Krama Alus:

    • "Menapa panjenengan sampun nedha?" (Sudah makan belum?).


9. AKSARA JAWA

  • Sandhangan: Tanda kanggo ngowahi swara aksara.

    • Jenis:

      • Sandhangan swara (ꦶ = i, ꦸ = u).

      • Panyigeg wanda (tanda konsonan mati, conto: ꦼ = -ng).

  • Contoh Tulisan:

    • "ꦲꦤꦏ꧀ꦲꦤꦏ꧀" (Anak-anak).

LATIHAN
thumbnail

SOAL PSASP / ASAJ BAHASA JAWA SD KELAS VI

 SOAL BAHASA JAWA KELAS VI


1. Teks dheskripsi
Apa pengertian teks dheskripsi?
a. Teks kang nyritakake pengalaman pribadi
b. Teks kang njlentrehake obyek kanthi rinci
c. Teks kang ngandhakake crita wayang
d. Teks kang ngemot pidhato
Bentuk: PG

2. Tilikan teks dheskripsi
Apa maksud tilikan teks dheskripsi?
a. Ringkesan isi teks
b. Gambaran umum babagan obyek
c. Tembang macapat ing teks
d. Basa ngoko ing teks
Bentuk: PG

3. Teks dheskripsi
Sebutna conto teks dheskripsi ing ngisor iki!
a. "Kutha Yogyakarta rame tur padha mlaku-mlaku."
b. "Banjur Pandhawa perang nglawan Kurawa."
c. "Aku seneng dolanan bola."
d. "Wit jambu kuwi dhuwure telung meter."
Bentuk: PG

4. Teks dheskripsi
Apa sing dimaksud pokok pikiran ing teks dheskripsi?
a. Tembang macapat ing teks
b. Gagasan utama teks
c. Jeneng tokoh wayang
d. Ukara ngoko ing teks
Bentuk: PG

5. Teks dheskripsi
Kepriye cara nemtokna pokok pikiran ing teks dheskripsi?
a. Ndeleng tembang macapat
b. Nggoleki ukara utama
c. Nyritakake crita wayang
d. Nggunakake basa krama
Bentuk: PG

6. Prastawa Budaya
Prastawa budaya apa sing dijelasna ing teks sing diwaca?
a. Kenduren
b. Tembang macapat
c. Pidhato
d. Pacelathon
Bentuk: PG

7. Unggah-ungguhe basa
Sebutna conto basa ngoko lan basa krama!
a. Ngoko: "Mangan" – Krama: "Nedha"
b. Ngoko: "Nedha" – Krama: "Mangan"
c. Ngoko: "Turu" – Krama: "Turu"
d. Ngoko: "Mlaku" – Krama: "Mlaku"
Bentuk: PG

8. Unggah-ungguhe basa
Apa sing dimaksud basa krama alus?
a. Basa kanggo crita wayang
b. Basa kanggo pidhato
c. Basa kang sopan lan alus
d. Basa kang ngoko
Bentuk: PG

9. Prastawa Budaya
Apa sing dimaksud kenduren ing prastawa budaya Jawa?
a. Pagelaran wayang
b. Slametan bebarengan
c. Maca tembang macapat
d. Nulis aksara Jawa
Bentuk: PG

10. Unggah-ungguhe basa
Ubah ukara ngoko iki dadi krama alus: "Aku arep mangan."
a. "Kula badhe nedha."
b. "Aku arep nedha."
c. "Kula arep mangan."
d. "Aku badhe mangan."
Bentuk: PG

11. Crita wayang
Sapa sing nglakokna pagelaran wayang?
a. Pandhawa
b. Kurawa
c. Dalang
d. Gathutkaca
Bentuk: PG

12. Crita wayang Gathutkaca
Apa jenenge konchane Raden Gathutkaca?
a. Kumbakarna
b. Antareja
c. Abimanyu
d. Werkudara
Bentuk: PG

13. Pokok-pokok isi crita wayang
Apa isine crita wayang Raden Gathutkaca?
a. Perang nglawan Kurawa
b. Lakune Pandhawa
c. Kekancane Gathutkaca karo Werkudara
d. Kauripan Raden Gathutkaca
Bentuk: PG

14. Crita wayang Gathutkaca
Sapa jeneng garwane Raden Gathutkaca?
a. Srikandi
b. Arimbi
c. Sembadra
d. Drupadi
Bentuk: PG

15. Crita wayang Gathutkaca
Apa bedane cerita Pandhawa lan Kurawa?
a. Pandhawa pinter, Kurawa bodho
b. Pandhawa ala, Kurawa becik
c. Pandhawa kuwaos, Kurawa ora duwe senjata
d. Pandhawa lan Kurawa padha-padha becik
Bentuk: PG

16. Cerita Wayang Gathutkaca
Apa jenenge senjata Raden Gathutkaca?
a. Gada
b. Panah
c. Keris
d. Kuku Pancanaka
Bentuk: PG

17. Cerita wayang Gathutkaca
Sapa jeneng bapake Raden Gathutkaca?
a. Bima
b. Arjuna
c. Werkudara
d. Abimanyu
Bentuk: PG

18. Cerita wayang Gathutkaca
Apa sing dimaksud sinopsis crita wayang?
a. Ringkesan crita wayang
b. Tembang macapat ing wayang
c. Jeneng tokoh wayang
d. Basa ing pagelaran wayang
Bentuk: PG

19. Crita Pengalaman
Kepriye cara nggawe rangkuman crita pengalaman?
a. Nulis kabeh ukara kanthi rinci
b. Nyritakake maneh kanthi ringkes
c. Nggunakake basa krama alus
d. Nambahake tembang macapat
Bentuk: PG

20. Crita pengalaman
Apa pengertiane crita pengalaman?
a. Crita babagan wayang
b. Crita babagan urip saben dina
c. Crita babagan tokoh sejarah
d. Crita babagan prastawa budaya
Bentuk: PG

21. Cerita Pengalaman
Apa manfaat crita pengalaman?
a. Kanggo nggambarake wayang
b. Kanggo ngelingake prastawa budaya
c. Kanggo nyritakake pengalaman pribadi
d. Kanggo nggawe tembang macapat
Bentuk: PG

22. Nulis crita pengalaman
Apa sing kudu diperhatikna nalika maca crita pengalaman?
a. Nggunakake basa ngoko
b. Ngerti isi crita
c. Nyritakake crita wayang
d. Nambahake pidhato
Bentuk: PG

23. Nyritakake pengalaman kang nengsemake
Kepriye tingkah laku sing bener nalika maca crita pengalaman?
a. Ngguyu banter
b. Klalen karo isi crita
c. Serius lan ngerti isine
d. Nggunakake basa krama inggal
Bentuk: PG

24. Ragam Basa
Apa unsur 5W + 1H ing teks?
a. Apa, Sapa, Nang endi, Kapan, Kepriye, Napa
b. Tembang, Macapat, Wayang, Pidhato, Pacelathon
c. Ngoko, Krama, Krama alus, Krama inggil, Basa Jawa
d. Gathutkaca, Pandhawa, Kurawa, Werkudara, Bima
Bentuk: PG

25. Cerita Pengalaman
Apa bedane crita pengalaman sing nyedhihke lan sing nyenengke?
a. Sing nyedhihke nggunakake basa ngoko, sing nyenengke nggunakake basa krama
b. Sing nyedhihke nggambarake kasusahan, sing nyenengke nggambarake kabungahan
c. Sing nyedhihke crita wayang, sing nyenengke crita prastawa budaya
d. Sing nyedhihke nggunakake tembang macapat, sing nyenengke nggunakake pidhato
Bentuk: PG26. Tembang Macapat

Apa sing dimaksud tembang macapat?
a. Tembang tradhisional Jawa kang ana paugerane
b. Tembang dolanan anak-anak
c. Tembang saka crita wayang
d. Tembang kang digunakake ing pidhato
Bentuk: PG

27. Tembang Macapat
Apa sing diarani guru lagu lan guru wilangan ing tembang macapat?
a. Ibu bapake tembang
b. Guru kang ngajarake macapat
c. Aturan swara lan cacahing suku kata
d. Jeneng-jeneng tembang macapat
Bentuk: PG

28. Tembang Macapat
Sebutna salah sawijining jinis tembang macapat!
a. Sinom
b. Dhandhanggula
c. Pangkur
d. Kabèh jawaban bener
Bentuk: PG

29. Tembang Macapat
Apa sing dimaksud paugeran ing tembang macapat?
a. Aturan baku kang kudu dituruti
b. Jeneng liya saka tembang macapat
c. Guru kang ngarang tembang
d. Piranti kanggo nembang
Bentuk: PG

30. Tembang Macapat
Pira jumlah tembang macapat kang ana?
a. 7
b. 9
c. 11
d. 15
Bentuk: PG

31. Pidhato
Apa bagéyan pambuka ing pidhato?
a. Isi
b. Sambutan
c. Panutup
d. Salam pambuka
Bentuk: PG

32. Pidhato
Apa tegese tembung sing dicet miring ing pidhato?
a. Tembung krama inggil
b. Tembung penting kang perlu digaris bawahi
c. Tembung saka basa ngoko
d. Tembung kang salah
Bentuk: PG

33. Pidhato
Sebutna bagéyan-bagéyan pidhato!
a. Pambuka, isi, panutup
b. Guru lagu, guru wilangan
c. Ngoko, krama, krama alus
d. 5W+1H
Bentuk: PG

34. Pidhato
Apa jinis pidhato kanggo acara perpisahan?
a. Pidhato resmi
b. Pidhato semi formal
c. Pidhato non formal
d. Pidhato dadakan
Bentuk: PG

35. Pidhato
Apa sing kudu diperhatikake nalika ngaturake pidhato?
a. Volume swara, artikulasi, ekspresi
b. Nggunakake basa ngoko
c. Nembang tembang macapat
d. Nyritakake crita wayang
Bentuk: PG

36. Pidhato
Apa sing dimaksud metode pidhato memoriter?
a. Pidhato kanthi nggunakake cathetan
b. Pidhato kanthi dihapal
c. Pidhato dadakan
d. Pidhato kanthi nembang
Bentuk: PG

37. Pidhato
Kepriye sikap wong kang lagi pidhato?
a. Klalen karo pamireng
b. Tegak, percaya diri, sopan
c. Ngguyu-guyu
d. Nggunakake basa ngoko kasar
Bentuk: PG

38. Pidhato
Apa metode pidhato ekstemporan?
a. Pidhato kanthi nggunakake cathetan ringkes
b. Pidhato kanthi dihapal
c. Pidhato tanpa persiapan
d. Pidhato kanthi nembang
Bentuk: PG

39. Pacelathon
Apa sing dimaksud pacelathon?
a. Obrolan antarane wong loro utawa luwih
b. Tembang macapat
c. Pagelaran wayang
d. Pidhato resmi
Bentuk: PG

40. Pacelathon
Sebutna conto tembung boso kromo alus!
a. Dhahar
b. Nedha
c. Mangan
d. Nginang
Bentuk: PG

41. Pacelathon
Kepriye conto pacelathon nggunakake boso kromo alus?
a. "Piye kabare?"
b. "Kados pundi kabaripun?"
c. "Apa kabar?"
d. "Lagi ngopo?"
Bentuk: PG

42. Aksara Jawa
Apa sing diarani sandhangan ing aksara Jawa?
a. Tandha swara
b. Aksara pokok
c. Tandha wacan
d. Angka Jawa
Bentuk: PG

43. Aksara Jawa
Sebutna salah sawijining jinis sandhangan!
a. Wulu
b. Cakra
c. Layar
d. Sabdapalon
Bentuk: PG

44. Aksara Jawa
Tulisen sandhangan "pepet" ing aksara Jawa!
a. ꦼ
b. ꦶ
c. ꦸ
d. ꦺ
Bentuk: PG

45. Nulis Aksara Jawa
Waca kalimat iki: "ꦲꦏꦸ ꦲꦫꦺꦥ꧀ ꦩꦔꦤ꧀"
a. Aku arep mangan
b. Kula badhe nedha
c. Aku lagi turu
d. Kula nedha bubur
Bentuk: PG

46. Aksara Jawa
Tulisen aksara Jawa kanggo "basa"!
a. ꦧꦱ
b. ꦧꦰ
c. ꦨꦱ
d. ꦨꦰ
Bentuk: PG

47. Aksara Jawa
Apa gunane sandhangan ing aksara Jawa?
a. Kanggo ngganti aksara pokok
b. Kanggo mbedakake swara
c. Kanggo nggawe aksara dadi luwih apik
d. Kanggo nulis angka Jawa
Bentuk: PG

48. Aksara Jawa
Sebutna conto sandhangan panyigeging wanda!
a. Pangkon
b. Wulu
c. Pepet
d. Layar
Bentuk: PG

49. Aksara Jawa
Tulisen aksara Jawa kanggo "jawa"!
a. ꦗꦮ
b. ꦗꦮꦴ
c. ꦙꦮ
d. ꦗꦮꦸ
Bentuk: PG

50. Aksara Jawa
Waca aksara Jawa iki: "ꦏꦸꦭ ꦧꦢꦺ ꦤꦼꦝ"
a. Aku arep mangan
b. Kula badhe nedha
c. Aku lagi turu
d. Kula nedha bubur
Bentuk: PG

51. Prastawa budaya
Sebutna salah sawijining prastawa budaya Jawa!
Bentuk: Uraian

52. Perangane pidhato
Gawea bagéyan panutup pidhato nganggo basamu dhéwé!
Bentuk: Uraian

53. Pacelathon
Jelaskna apa sing dimaksud ancer-ancer 5W+1H ing pacelathon!
Bentuk: Uraian

54. Unggah-ungguh basa
Ubah kalimat ngoko iki dadi krama alus: "Aku arep dolan menyang pasar"
Bentuk: Uraian

55. Nulis aksara jawa
Waca kalimat aksara Jawa iki: "ꦲꦏꦸ ꦲꦫꦺꦥ꧀ ꦱꦼꦏꦺꦴꦭꦃ"
Bentuk: Uraian

thumbnail

MATERI BAHASA JAWA KELAS VI SD ASAJ

MATERI BAHASA JAWA KELAS SD

Berdasarkan Kisi-Kisi Tryout 2024/2025


1. PRANATA BUDAYA JAWA TENGAH

Materi:

  • Sekaten: Upacara tradisional menyambut Maulid Nabi, ditandai dengan pasar malam dan gamelan sekati

  • Grebeg Maulud: Prosesi gunungan sebagai simbol berkah di Keraton Yogyakarta/Surakarta

  • Kirab Pusaka: Ritual membersihkan pusaka keraton (contoh: di Keraton Surakarta)

  • Upacara Wiwit: Tradisi petani sebelum panen padi

Contoh Soal:
"Sebutna 2 upacara adat ing Jawa Tengah sing nglibatake keraton!"
➤ Jawab: Grebeg Maulud, Kirab Pusaka


2. AKSARA JAWA (HANACARAKA)

Materi:

  • 20 Aksara Dasar: ꦲ (ha), ꦤ (na), ꦕ (ca), ꦫ (ra), dst.

  • Sandhangan:

    • Wulu (ꦶ) = i | Pepet (ꦼ) = e | Suku (ꦸ) = u

    • Contoh: ꦲꦤꦶ (hani) = "ani"

  • Pasangan: ꦤ꧀ꦢ (nda), ꦠ꧀ꦗ (tja)

Praktik:
Tulisen nganggo aksara Jawa: "Basa Jawa apik"
➤ Jawab: ꦧꦱꦗꦮꦄꦥꦶꦏ꧀


3. PIDHATO (SESORAH)

Struktur:

  1. Pambuka: Salam, perkenalan (Contoh: "Sugeng rawuh...")

  2. Isi: Materi pokok (gunakan basa krama)

  3. Panutup: Kesimpulan, pangapura

Contoh Metode:

  • Ekstemporan: Tanpa persiapan naskah

  • Naskah: Dibaca dari tulisan


4. PACELATHON (DIALOG)

Ragam Basa:

  • Ngoko: "Aku arep mangan"

  • Krama Alus: "Kula badhe nedha"

Aturan:

  • Gunakan krama alus untuk orang yang lebih tua

  • Contoh kalimat:
    "Kula nuwun, pinten jam menika?"
    ("Permisi, jam berapa sekarang?")


5. TEMBANG MACAPAT

Jenis & Watak:

  1. Pucung: Lucu/guyon

  2. Maskumambang: Sedih

  3. Kinanthi: Nasihat

Paugeran (Aturan):

  • Guru gatra: Jumlah baris (contoh: Dhandhanggula = 10 baris)

  • Guru wilangan: Jumlah suku kata per baris

  • Guru lagu: Vokal akhir baris

Contoh Tembang:
"Lir-ilir, lir-ilir tandure wis sumilir..." (Jenis: Pucung)


6. CRITA WAYANG (GATUTKACA GUGUR)

Tokoh Penting:

  • Gatutkaca (putra Bima & Arimbi)

  • Pusaka: Kunta Wijayandaru

  • Sumber cerita: Mahabharata

Sinopsis:
Perang Baratayuda antara Pandawa-Kurawa, Gatutkaca gugur melawan Adipati Karna.


MEDIA PEMBELAJARAN:

  1. Kartu flash aksara Jawa

  2. Video upacara adat (contoh: Grebeg Maulud)

  3. Rekaman tembang macapat

SOAL URAIAN BAHASA JAWA
TRYOUT 1 TAHUN PELAJARAN 2024/2025


1. PRANATA BUDAYA
*Sebutna 3 (telu) conto pranata adat/budaya ing Jawa Tengah!*
➤ Jawab: (Contone: Sekaten, Grebeg Maulud, Kirab Pusaka, Upacara Wiwit, dll.)


2. MACAPAT LAN AKSARA JAWA
Tulisen ukara iki nganggo aksara Jawa!
"Anak kuwi sinau basa Jawa"
➤ Jawab: (ꦲꦤꦏ꧀ꦏꦸꦮꦶꦱꦶꦤꦲꦸꦧꦱꦗꦮ)


3. PIDHATO
Sebutna kerangka (cengkorongan) nggawe teks pidhato kanthi urut!
➤ *Jawab:

  1. Pambuka (salam, perkenalan)

  2. Isi (materi pokok)

  3. Panutup (kesimpulan, pangapura)*


4. PACELATHON
Gundhula ukara iki nganggo basa krama alus!
"Aku arep mangan sega"
➤ Jawab: ("Kula badhe nedha sekul")


5. AKSARA JAWA
Wacanen lan terangna artine ukara aksara Jawa iki!
ꦩꦸꦭꦾꦤꦺꦴꦤꦶꦔꦿꦗꦏꦼꦠꦺꦴꦤ꧀
➤ Jawab: ("Mulyane negara katon" = Kamulyan negara katon/katelah")

LATIHAN


thumbnail

Soal Tryout ASAJ SD Bahasa Jawa

 SOAL PILIHAN GANDA BAHASA JAWA

TRYOUT 1 TAHUN PELAJARAN 2024/2025



1. Budaya adat ing Jawa Tengah ing ngisor iki, kajaba...
a. Sekaten
b. Kirab Pusaka
c. Ngaben
d. Grebeg Maulud

2. Tegese teks deskripsi ing basa Jawa yaiku...
a. Teks kang nggambarake obyek kanthi rinci
b. Teks kang nyritakake pengalaman pribadi
c. Teks kang ngandhakake crita wayang
d. Teks kang ngajari nulis aksara Jawa

3. Ing ngisor iki sing kalebu ciri-ciri teks deskripsi, kajaba...
a. Ngandhakake gambaran sing jelas
b. Ngemot unsur 5W+1H
c. Nggunakake basa ngoko
d. Fokus marang siji obyek

4. Pokok pikiran ing paragraf diarani...
a. Tema
b. Gagasan utama
c. Latar
d. Amanat

5. Tuladhane tradhisi budaya Jawa yaiku...
a. Ngurek
b. Karapan Sapi
c. Rambu Solo
d. Ngaben

6. Asal-usul carita wayang asale saka kitab...
a. Ramayana
b. Mahabharata
c. Arjunawiwaha
d. Bharatayuddha

7. Wong tuwane Raden Gatutkaca yaiku...
a. Arjuna lan Dewi Sumbadra
b. Bima lan Dewi Arimbi
c. Abimanyu lan Dewi Utari
d. Prabu Kresna lan Dewi Rukmini

8. Pemilik pusaka Kunta Wijayandaru yaiku...
a. Gatutkaca
b. Arjuna
c. Bima
d. Werkudara

9. Sinopsis iku tegese...
a. Ringkesan isi carita
b. Dialog wayang
c. Tembang Jawa
d. Aksara Jawa

10. Cara mringkas bacaan sing bener yaiku...
a. Nyonto sakabehe teks
b. Ngambil gagasan utama
c. Nambah opini pribadi
d. Ngganti tembung karo aksara Jawa

11. Pusaka Kunta Wijayandaru dipunagem dening...
a. Gatutkaca
b. Werkudara
c. Arjuna
d. Abimanyu

12. Sinopsis asale saka...
a. Ringkesan crita wayang
b. Tembang mocopat
c. Pidhato basa Jawa
d. Pacelathon ngoko

13. Mringkas bacaan sing bener kudu...
a. Nyakup kabeh detail
b. Nggunakake gagasan utama
c. Nambah opini pribadi
d. Ngowahi tembung dadi aksara Jawa

14. Yen maca teks bab adat Jawa, sing perlu dingerteni yaiku...
a. Isi teks lan pitakonane
b. Warnane aksara
c. Panulis teks
d. Jumlah paragraf

15. Tembung "pengalaman" tegese...
a. Crita wayang
b. Kedadean sing wis dialami
c. Tembang Jawa
d. Dongeng rakyat

16. Pacelathon iku...
a. Dialog antaraning wong loro
b. Tembang mocopat
c. Pidhato basa krama
d. Crita wayang

17. Nalika nyritakake pengalaman, sing perlu diperhatikake yaiku...
a. Basa ngoko tok
b. Urutane kedadean
c. Aksara Jawa
d. Tembang mocopat

18. Tembung "pachelathon" asale saka...
a. Basa Sansekerta
b. Basa Jawa Kuno
c. Gabungan tembung "pacel" lan "athon"
d. Basa Indonesia

19. Ragam basa sehari-hari ing Jawa yaiku...
a. Ngoko lan krama
b. Mocopat
c. Aksara Jawa
d. Pidhato

20. Tuladhane pengalaman sing nyenengake yaiku...
a. Kalah lomba
b. Tuku buku anyar
c. Kelangan dompet
d. Kebanjiran21. Tuladhane ukara pengalaman sing nyedihake yaiku...

a. "Aku mentas piknik menyang pantai"
b. "Kucing kesayanganku mati kemarin"
c. "Aku menang lomba maca puisi"
d. "Bapak tuku motor anyar"

22. Supaya nulis crita pengalaman bisa runtut, sing kudu digatekake yaiku...
a. Nggunakake aksara Jawa
b. Nyusun miturut urutan wektu
c. Nambah tembang mocopat
d. Nulis nganggo basa krama inggil

23. Unsur 5W+1H ing crita pengalaman klebu...
a. Apa, Sapa, Napa, Kapan, Pira, Kepiye
b. Sapa, Nang endi, Kapan, Ngopo, Pira, Kepiye
c. Apa, Sapa, Nang endi, Kapan, Ngopo, Kepiye
d. Sapa, Napa, Pira, Kepiye, Nang endi, Kapan

24. Jumlah tembang mocopat ana...
a. 7
b. 9
c. 11
d. 13

25. Paugeran (aturan) ing tembang mocopat yaiku...
a. Guru gatra, guru wilangan, guru lagu
b. Guru sastra, guru basa, guru ukara
c. Guru lagu, guru swara, guru tembang
d. Guru wilangan, guru swara, guru gatra

26. Watake tembang Pocung yaiku...
a. Sedih lan susah
b. Seneng lan riang
c. Semangat lan gagah
d. Lucu lan guyon

27. Tuladha aksara Jawa "ꦲꦤꦏ꧀" iku maune...
a. Ha
b. Na
c. Ka
d. Ta

28. Sandhangan "ꦶ" diarani...
a. Wulu
b. Pepet
c. Layar
d. Cecak

29. Pidhato (sesorah) iku tegese...
a. Nyanyi lagu Jawa
b. Ngomong ing ngarep umum
c. Nulis aksara Jawa
d. Maca tembang mocopat

30. Bagian pidhato sing diarani "pambuka" yaiku...
a. Isi
b. Penutup
c. Pembukaan
d. Panjelasan31. Perangan pidhato ing ngisor iki, kajaba...

a. Pambuka
b. Isi
c. Panutup
d. Tembang

32. Jinis-jinis pidhato miturut isine, kajaba...
a. Pidhato pepeling
b. Pidhato pambuka
c. Pidhato panutup
d. Pidhato pawiwahan

33. Metode pidhato miturut Sulanjari yaiku...
a. Memoriter, ekstemporan, naskah, impromptu
b. Ngoko, krama, krama inggil
c. Tembang, gending, macapat
d. Lisan, tulisan, isyarat

34. Tuladhane metode pidhato naskah yaiku...
a. Ngomong kanthi spontan
b. Maca saka tulisan sing disiapake
c. Nyritakake pengalaman pribadi
d. Nyanyi tembang Jawa

35. Sing kudu digatekake nalika pidhato yaiku...
a. Volume swara, artikulasi, lan ekspresi
b. Aksara Jawa sing digunakake
c. Jumlah tembang mocopat
d. Sandhangan ing aksara Jawa

36. Tegese pacelathon yaiku...
a. Dialog utawa obrolan antarane wong loro
b. Tembang tradisional Jawa
c. Tulisan aksara Jawa
d. Cerita wayang purwa

37. Ragam basa ing pacelathon bisa nganggo...
a. Ngoko lan krama
b. Mocopat lan macapat
c. Aksara Jawa lan Latin
d. Tembang lan gending

38. Ancas (tujuan) pacelathon yaiku...
a. Ngrembug masalah lan nemu solusi
b. Nyanyi bebarengan
c. Nulis aksara Jawa
d. Maca tembang mocopat

39. Basa sing digunakake ing pacelathon gumantung marang...
a. Sing ngomong lan sing diajak omong
b. Jumlah wong sing rawuh
c. Wektu pacelathon
d. Warna sandhangan

40. Tuladhane ukara nganggo basa krama alus yaiku...
a. "Aku arep mangan"
b. "Kula badhe nedha"
c. "Kowe wis mangan?"
d. "Dheweke lagi turu"

41. Tuladhane ukara nganggo basa ngoko yaiku...
a. "Kula badhe tindak dhateng pasar"
b. "Aku arep menyang pasar"
c. "Panjenengan badhe tindak pundi?"
d. "Sampun dhahar?"

42. Tuladhane tembung nganggo basa krama alus yaiku...
a. Mangan
b. Nedha
c. Mangan/Nedha
d. Dhahar

43. Tuladhane tembung nganggo basa krama inggil yaiku...
a. Turu
b. Tilem
c. Sare
d. Bobo

44. Jinis-jinis sandhangan ing aksara Jawa, kajaba...
a. Wulu
b. Pepet
c. Layar
d. Macapat

45. Fungsi sandhangan swara yaiku...
a. Ngganti swara aksara
b. Nambah aksara
c. Nyebutake angka
d. Nggawe tembang

46. Tuladhane sandhangan panyigeg wanda yaiku...
a. ꦿ
b. ꧀
c. ꧁
d. ꧂

47. Tuladhane tembung nganggo sandhangan layar yaiku...
a. ꦲꦤꦏ꧀ (anak)
b. ꦲꦤꦏꦿ (anakra)
c. ꦲꦤꦏꦸ (anaku)
d. ꦲꦤꦏꦶ (anaki)

48. Tanda baca (tetenger) ing aksara Jawa diarani...
a. Pada
b. Sandhangan
c. Swara
d. Wanda

49. Tuladhane tembung nganggo sandhangan cecak yaiku...
a. ꦲꦤꦏ꧀ (anak)
b. ꦲꦤꦁ (anang)
c. ꦲꦤꦤ꧀ (anan)
d. ꦲꦤꦴ (anaa)

50. Nalika maca aksara Jawa, sing kudu digatekake yaiku...
a. Sandhangan lan pasangan
b. Tembang mocopat
c. Jumlah wanda
d. Warna aksara